Bu işin bir tərəfidir.
İkinci tərəfi odur ki, ora daxil olanların
çoxu bu institutun ancaq "yaradıcılıq"
institutu olduğunu zənn edir, həm də
bu yaradıcılığı çox qəribə
başa düşürlər. Başqa dərslərə
gözucu baxır, ancaq məhəbbət dastanları
yazmaqla məşğul olurlar. Onların yazdıqları
əksəriyyətlə abstrakt, həyat və
xalq ilə heç bir əlaqəsi olmayan əsərlər
olur.
Əlbəttə, burda da elm öyrənmək,
bilik və dünyagörüşünü
genişləndirmək üçün təmkinlə
hər cürə zəhmətə və məhrumiyyətə
qatlaşan tələbələr də var...
Əgər doğrudan da, "obrazovannı" adam
olmaq, ali savad almaq, həqiqi, ciddi yaradıcılıq
üçün qüvvə toplamaq istənilirsə,
əlbəttə, bu institutda da bunlar mümkündür.
Burada ədəbiyyat tarixi, dil, məntiq, fəlsəfə
və sair keçilir.
Yaxşı cəhəti odur ki, burda ciddi, əqilli,
daxilən təmiz və nəcib adam gələcək
yaradıcı iş üçün çox
şey qazana bilər.
Universitetin də qəbul kağızını
sənə göndərirəm. Burda bütün
şöbələr haqqında məlumat var.
Görürsən ki, burda da dil məsələsinə
çox fikir verilir.
Humanitar elmlər köhnə binada, dəqiq
elmlər... yeni binada, Leninskie Qondadır. İlk
nəzərdə əhəmiyyətsiz və
sadə görünən bu fakt heç də
təsadüfi deyildir.
Hər cəhətdən Lenin təpələrindəki
binada olan fakültələr daha ciddi, daha dəyərli,
daha lazımlı sayılır. O fakültələr
müəyyən sənət verir. Humanitar
elmlər isə formal cəhətdən sənət
versə də, əslində nisbətən
az şey verir. Özün düşün,
xüsusi təhsil görməmiş redaktor,
yazıçı, tərcüməçi, hətta
tarixçi və filosof belə nə qədər
istəsən var, ancaq xüsusi təhsil görməmiş
mühəndis, həkim, geoloq və bu kimi peşə
ilə məşğul olan adam mində bir
olur. Demək istəyirəm ki, "toçniye nauki"
daha elmi, daha konkret və daha geniş məlumat
verir. Bu fakültələri qurtaran adam üçün
böyük Sovet Ittifaqının hər yerində
işləmək mümkündür. Bir halda
ki, humanitar elmlərin tətbiq sahəsi daha
məhduddur. Bu da yerli şərait və sairə
bu kimi şeylərlə çox bağlıdır.
Məsələn, universitetin geoloji şöbəsi
çox maraqlıdır. Indi fizikanın açdığı
yeni sahələr təsəvvürə sığmayan
bir dərəcədə geniş və romantikdir.
Bu yaxınlarda "Prıvda"da akademik (adı yadımdan
çıxıb) məqaləsi vardı. Bu
məqalədə yeni hesablayıcı maşından
danışılırdı. Sən o məqaləni
tap, oxu. Adama elə gəlir ki, bunlar hamısı
yuxudur. Mən bunları sənə yazıram
ki, yenə də bir yaxşı-yaxşı
düşünəsən. Söhbət sənin
istedadın haqqında, yazmaq bacanğın
və bacarmadığın haqqında getmir.
Mən sənin oxuduğum şeylərinə
əsasən deyə bilərəm ki, sənin
əsl ciddi mənasında yazıçı
olacağına heç bir şübhəm yoxdur.
Əlbəttə, bu mövcud talant düzgün
yolla inkişaf etsə, həyat təcrübələri
Üə zənginləşsə, yaxşı
nəticələr verəcəkdir. Ancaq bunu
da unutma ki, sən bir geoloq, birhəkim, bir fizik
olsa, bu, sənin yazıb-yaratmaq istedadına
yeni və son dərəcə mühüm əlavə
sərvətdir. Ancaq sən humanitar elmlə
məşğul olsan bütün bu əlavə
imkan və sərvət sənin kisəndən
gedəcəkdir.
Mən səni könüldən salmaq istəmirəm,
ancaq bütün bunları belə mühüm
bir zamanda sənə deməyi borc bilirəm.
